ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΓΙΩΡΓΗ ΡΟΔΑΚΗ
Η Ελληνική Εξελικτική Εταιρεία αποχαιρετά τον Γιώργη Κ. Ροδάκη, Ομότιμο Καθηγητή του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, που έφυγε απροσδόκητα από τη ζωή στις 27 Σεπτεμβρίου 2022.
Ο Γιώργης Ροδάκης γεννήθηκε στη Χίο το 1948. Μεγάλωσε στην Αθήνα, όπου αποφοίτησε από το ΙΗ’ Γυμνάσιο το 1967. Στη συνέχεια σπούδασε στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, απ’ όπου αποφοίτησε με άριστα το 1971, έχοντας εκπονήσει τη διπλωματική του εργασία υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Ντίνου Χριστοδούλου. Ο Χριστοδούλου τον προέτρεψε να ασχοληθεί με τον αναδυόμενο κλάδο της Μοριακής Βιολογίας που είχε εισαγάγει στην Ελλάδα την εποχή εκείνη ο Φώτης Καφάτος, Καθηγητής τότε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο Γιώργης Ροδάκης υπήρξε ο πρώτος διδακτορικός φοιτητής του Καφάτου στην Ελλάδα, και η διατριβή του (1978) που εκπονήθηκε στο Εργαστήριο Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών με εκτεταμένες επισκέψεις στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, αφορούσε τη μελέτη του χορίου λεπιδοπτέρων εντόμων ως πρότυπου συστήματος μελέτης της μοριακής εξέλιξης. Εκπόνησε επίσης μεταδιδακτορική έρευνα στο Χάρβαρντ για εκτεταμένες περιόδους μεταξύ 1978-1984.
Ο Γιώργης Ροδάκης υπηρέτησε το Πανεπιστήμιο Αθηνών για πολλά χρόνια, ξεκινώντας ως Βοηθός της Έδρας Βιολογίας (1973), και ακολούθως ως Επιμελητής του Εργαστηρίου Βιολογίας (1978), Λέκτορας (1982), Επίκουρος Καθηγητής (1986), Αναπληρωτής Καθηγητής (1994), Τακτικός Καθηγητής (2010) και μετά τη συνταξιοδότησή του το 2015, ως Ομότιμος Καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας. Στη διάρκεια των χρόνων αυτών ασχολήθηκε ερευνητικά μεταξύ άλλων με τους μηχανισμούς εξέλιξης πολυγονιδιακών οικογενειών, με τη χρήση του μιτοχονδριακού DNA (mtDNA) ως εργαλείου φυλογενετικής ανάλυσης, και με το φαινόμενο της διπλής μονογονεϊκής κληρονομικότητας του mtDNA στα δίθυρα μαλάκια.
Ήταν από τους πρώτους ερευνητές στην Ελλάδα που ήδη από τη δεκαετία του 1970 χρησιμοποίησε υπολογιστικές μεθόδους ανάλυσης αλληλουχιών, και από τους πρώτους που κατανόησε τη δυναμική των μοριακών δεικτών στη φυλογένεση στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Συνεργάστηκε για χρόνια με σημαντικούς εξελικτικούς επιστήμονες όπως με τον Κώστα Κριμπά και το Λευτέρη Ζούρο, και από το εργαστήριό του προέκυψαν σημαντικές ερευνητικές εργασίες στο αντικείμενο της εξελικτικής επιστήμης. Επίσης, εκπαιδεύτηκαν γενιές προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών και διδακτόρων, με ιδιαίτερη έμφαση στο πεδίο της Μοριακής Εξέλιξης.
Ο Γιώργης Ροδάκης υπήρξε χαρισματικός δάσκαλος. Δίδαξε για πολλά χρόνια Μοριακή, Εξελικτική και Υπολογιστική Βιολογία, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Το 1987-88 οργάνωσε το πρώτο αυτόνομο μάθημα Εξέλιξης στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, προσκαλώντας μια σειρά σημαντικών επιστημόνων να δώσουν διαλέξεις και συγκεντρώνοντας πολύ μεγάλα πλήθη φοιτητών στα αμφιθέατρα. Τα επόμενα χρόνια το μάθημα καθιερώθηκε στο πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος ως υποχρεωτικό, κάτι που σήμερα φαντάζει αυτονόητο αλλά την εποχή εκείνη υπήρξε καινοτομία. Από τη σκοπιά των φοιτητών του, υπήρξε κατά κοινή ομολογία από τους πιο ενδιαφέροντες διδάσκοντες, ο οποίος έκανε τους φοιτητές να αγαπήσουν το αντικείμενο όπως με πάθος και ενθουσιασμό το αγαπούσε κι εκείνος. Τα τελευταία χρόνια ασχολήθηκε πολύ με την εκλαΐκευση της επιστήμης και ειδικά της Εξέλιξης, με μια σειρά από δημόσιες διαλέξεις και εμφανίσεις στα ΜΜΕ. Εύστροφος, γοητευτικός αφηγητής και συνομιλητής, με πηγαίο χιούμορ και πολλαπλά αντισυμβατικός. Υπήρξε έμπνευση για διαδοχικές γενιές Βιολόγων επί πολλές δεκαετίες.
Θα μας λείψει.